Minh Từ Thái phi nguyên quán ở Giáp Sơn (nay thuộc thị xã Kinh Môn, tỉnh Hải Dương), là em cùng mẹ với Lệ Thánh Hoàng hậu (nguyên phối của vua Trần Minh Tông)[1]. Theo Đại Việt sử ký toàn thư, mẹ của hai bà là con gái của Nguyễn Thánh Huấn[1], giáo thụ (thầy dạy) của vua Trần Nhân Tông khi còn là Thái tử[2]. Lệ Thánh là con của Nguyễn phu nhân với Huệ Vũ Đại vương Trần Quốc Chẩn, còn Minh Từ là con của một người họ Lê.

Ngoài hai bà Lệ Thánh và Minh Từ, vua còn một bà thứ phi khác là Đôn Từ Hoàng thái phi họ Lê, là một người chị em họ với bà Minh Từ, mẹ sinh của vua Trần Duệ Tông. Cả hai bà Minh Từ và Đôn Từ đều là vai cô của Hồ Quý Ly[3].